Verslag luilak 2009
Vrijdag 29 mei 2009:
Dit verslag staat ook in ons molenlogboek
Ons luilakfeest begint onderhand ook een begrip te worden in de Zaanstreek, net zo als dat van verfmolen de Kat. Met publiciteit zat het weer goed met stukjes in de zondagskranten en de door de weekse huis-aan-huiskranten met een mooie foto erbij. De voorbereidingen vragen veel tijd dus tegen 11 uur waren wij al op pad, eerst naar het Molenmuseum om wat verkoopmateriaal op te halen. Daarna op de molen de koelkast alvast buitenzetten en aansluiten, vervolgens naar de supermarkt om dranken en andere zaken in te slaan. Eerst een bak koffie en daarna de molen op de wind gehaald. Dat was weer een flink end kruien (waar zijn die leerlingen toch als je ze echt nodig hebt?). De vuisters werden alvast opgestookt om in de avond goed warm te zijn. De rest van de middag waren we zoet met het opbouwen van de poffertjeskraam, het inrichten van de molen met verkooptafels en de filmzaal in de timmerwerkplaatst. Tussen vier en vijf arriveerden de eerste hulptroepen bestaande uit Mark, Kevin, Ron, Remco en Richard. Ik moest nog even langs huis om wat te printen en ging daarna even naar de afhaalchinees. Tegen zessen hebben even snel gegeten en daarna kwamen de eerste bezoekers al kijken of de poffertjes al klaar waren...
Tussen zeven en negen uur was het erg druk, vooral gezinnen met jonge kinderen. Er werd flink geslagen, zowel op voorslag als op het naslag, want er was in de vooravond geen gebrek aan de wind. In de tot filmzaal omgetoverde timmerschuur draaide de hele avond de restauratiefilm van Het Prinsenhof, gemaakt door Ed Schuster. Wat opviel is dat veel mensen een behoorlijke tijd naar de film bleven kijken. Op stelling werd de molen en de veiligheid afwisselend in de gaten gehouden door molenaars-in-opleiding Chris West, oorspronkelijk uit New York afkomstig, en Bob Vink, die vooral actief is op Het Jonge Schaap. Bij de deur werden onze gasten welkom geheten door Jaap Kamphuis, waarbij Jaap gelijk de gewentensvraag stelde of men wel lid was van Vereniging de Zaansche Molen. Wanneer dat niet het geval was deed Jaap erg zijn best de betreffende mensen ervan te overtuigen dat dit evenment nooit mogelijk was geweest als de vereniging er niet was geweest. Dit resulteerde voor deze luilakavond in iedergeval al in vijf nieuwe leden. Een aantal mensen zou er nog eens over nadenken... Jaap, ga zo door. Ondertussen zorgde Hans Metsch met zijn mandoline en zijn trekzak voor een vrolijke noot muziek in de molen. We hoorde diverse mensen meezingen..
Onder de bezoekers waren buurtbewoners ("ik woon hier al jaren maar ben nog nooit binnen geweest, erg he?)", motorrijders, famillieleden, vrienden, molenaars uit Haarlem(Jos, bedankt voor de luilakbollen, we willen graag het recept...), collega-olieslagers uit Rijssen, Gildebestuurders en ex-Gildebestuurders, een ex-maalploeglid, zaagmolenaars, een Wikipediafotograaf, de molen-startpagina beheerder, bestuursleden van de Zaansche Molen en zelfs een wethouder van Gemeente Zaanstad, weliswaar niet in functie, maar toch.
Nog een bijzonder voorval: wie denkt dat muizen bang zijn van drukte heeft het helemaal mis. Op een bepaald moment zien wij terwijl het naslag slaat een muis via het contra-gewichttouw van de slagbeitel naar de zolder schieten. Boven gekomen keert hij weer om rent weer langs het touw omlaag om over de beitel en de laad naar een gat in de grond te verdwijnen. De muis heeft geluk gehad dat hij niet onder de slaghei terecht kwam. Het wordt echt weer tijd voor een nieuwe kat.
Later op de avond nam de wind af en kon er slechts af en toe nog wat olie worden geslagen. Het bleef het redelijk druk met bezoek. Tegen een uur werd het laatste naslag koekenpaar geslagen. De totale productie was aanzienlijk: 19 liter voorslagolie en 9 liter naslag olie uit 38 koeken. Tot half-twee werden er poffertjes gebakken en verkocht, toen was het beslag op. Tim en Matthijs, van de Ooievaar, kwamen dit jaar expres wat eerder om niet het risico te lopen dat de poffertjes op waren. Collega-molenaar Piet Kempenaar van de Kat kwam ook nog langs nadat hij zijn molen had afgesloten. Helaas moest Piet zonder poffertjes naar 'den klossenbak'.
Kraam en molen werden opgeruimd. De poffertjesspullen werden gespoeld en afgewassen, dit is best nog wel veel werk. Toen werd de voorslagvuisterplaat in gereedheid gebracht voor het bakken van onze traditionele hamburgers. Tussen vier en vijf was het smullen geblazen, ook voor fotograaf Wim Giebels, die nog weer even terugkwam om vier uur om een CD-ROM met zijn foto's te bezorgen. Deze zijn in en onder dit verslag zien. Om half zes werd de molen in de luilakstand(in kruis) gezet met nog twee zeilen op de wieken. Ron sprong op de fiets om terug te rijden naar de Schermer, de molenaars gingen nog even naar het Bakkertje om warme bollen te halen, de rest van de maalploeg zocht rustig plekje op om even de ogen dicht te doen.
Zaterdag 30 mei 2009
Na een succesvolle luilaknacht begon de zaterdag voor ons na een paar korte uurtjes slaap. Om 8.45 u werd de molen weer op de wind gezet en van borden voorzien door Mark en Kevin. De zeilen zaten er al op vanwege de luilakstand. Ondertussen stond iedereen op en waste de slaap uit zijn ogen. Met een flinke pot koffie begonnen we aan ons luilak ontbijt met echte luilakbollen, duivekater en suikerbrood van het Zaanse Bakkertje. Mmh, lekker hoor. Daarna werden de vuisters weer opgestart en even later begonnen Mark, Harmen en Kevin weer fanatiek olie te slaan. Om half een kwam er een groep 'vrijgezellen' langs rond onze oud-leerling Stijn die binnenkort gaat trouwen. We hebben het slachtoffer zijn vrienden uitleg laten geven over het olieslaan en daarbij gekeken wat hij nog wist. Op stelling lieten we hem een stukje kruien en met een zeil werken. Helaas waren de molentermen vrijwel geheel vergeten maar een zeil klampen en voorleggen kon hij gelukkig nog wel. Afsluitend werd er getoast met een molenbittertje. Een leuke manier om een vrijgezellenfeest mee te beginnen!
Daarna werd er nog even verder geslagen waarbij er helaas bij het naslag wat brokken hout naar beneden kwamen. Dit bleek een stuk van de nokwig en het bijbehorende keephout te zijn. Deze waren spontaan afgebroken, waarschijnlijk door het 'klein spaken' van het naslag. Voorlopig even professorisch gerepareerd. Er werd zaterdag 7 liter voorslagolie uit 10 koeken geslagen met nog 2 L naslagolie. Ondertussen was het tijd om de rotzooi(van twee dagen) op te ruimen. Naast het schoonmaken van stenen, voorslag, stampers en naslag moest ook het verkoopmateriaal nog opgeruimd en teruggebracht naar het Molenmuseum. Het streven om de molen om vier uur schoon en in Pinksterstand te hebben staan werd gehaald maar we bleven daarna nog tot tegen vijf uur nog nazitten. Thuis gekomen heb ik lekker onder de douche gestaan en heel lang geslapen....Wij willen iedereen bedanken die meegeholpen heeft om ons evenement tot een succes te maken, speciaal onze vrijwilligers Jaap Kamphuis, Hans Metsch, Harmen van der Wal, Mark Heutink, Kevin Bus, Ron Butterman, Remco Jonker, Karel Dolman, Chris West, Bob Vink en Richard Bieman.
Namens de molenaars,
Ranko